İktidar'a Karşı Sessiz Birlik... Trump'ın Çizilen Façası... Sorumlusu Olmayan Kaybedilen Milyarlarca Dolar... | TÜRKİYE ve DÜNYA GÜNDEMİNİN HAFTALIK ÖZETİ ve ANALİZİ | (40.Sayı) - (5.Yıl)
Yıl: 5 Sayı: 40
| Damıtılmış Haber |
37.Sayı Abone Sayısı: 27.720
38.Sayı Abone Sayısı: 35.695
Haber : 699 Kelime (Okunma Süresi: 00:05:29)
Analiz : 535 Kelime (Okunma Süresi: 00:04:48)
Toplam : 1234 Kelime (Okunma Süresi: 00:10:17)
| Gazetecilik herkese kazandırır |
SEDE. Bülten nedir?
|S|iyaset
|E|konomi
|D|ış Politika
|E|nerji
konularında medyanın gözünden kaçanlar ile arka plandaki haber, analiz ve yorumların yer aldığı, e-posta kutunuzda bulacağınız toplam 10 dakikada okunan haftalık bir bültendir.
- BÜLTEN AKIŞI -
Bülten Önü
Haftanın Cevabı
Haftanın Sorusu
Haftalık Bülten
-Siyaset
-Ekonomi
-Dış Politika
-Enerji
Meraklandık
Bülten Sonu Analiz
E-Posta Sorunları
Bize Ulaşın
Sosyal Medya Hesapları
| Bülten Önü |
SEDE. Bülten olarak Revue altyapısından Substack altyapısına geçerken yaşadığımız 10 bine yakın abone kaybını Substack yetkilileriyle görüşmelerimiz sonunda çözdük. Kayıp olan abonelerimiz de eklenince yeniden 30-40 bin bandındaki abone sayılarına geldik. Bizi son 10 sayıda göremeyen eski abonelerimiz “Nerede kaldınız?” siteminde tamamen haklılar. İki sistem arasında çıkan bu durumdan dolayı özür dileriz. Biz son hızla devam ediyoruz. Buyurun efendim 40.Bültenimize…
Bu arada SEDE Bülten’in İngilizce versiyonu için denemelere başladık. Çok yakında karşınızda olacak. Ayrıca SEDE’nin küresel açılımı için de çalışmalara başladık. Size soracaklarımız olacak.
İyi okumalar…
| Kısıtlanamayan Habercilik!.. |
| Haftanın Cevabı |
| Haftanın Sorusu |
Damıtılmış Haber - Bir haftayı 10 dakikaya sığdır.
| Haftalık Bülten |
| Iskalanmamış Haberler - Eskimeyen Analizler |
İKTİDARIN YIPRATMA STRATEJİSİ
Erdoğan, soruşturma dosyasına da giren İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu ve korumalarının bir otelde kaydedilen görüntüleriyle ilgili, "Güya her işlerinde şeffaf olacaklardı ama gördük ki; bantçı olup çıkmışlar" ifadesini kullandı.
Eski CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu için "Cumhurbaşkanı olacaktı, şaibeli bir şekilde tarih oldu. Şimdi ne kapısını çalan ne de halini, hatırını soran var" diyen Erdoğan, CHP lideri Özgür Özel'i hedef alarak, "Bunun nefesi 2028'e kadar yetecek mi? Hep birlikte izleyip göreceğiz. Eskiler, 'Keçiyi yardan uçuran bir tutam otmuş' derler. Bakalım Cumhurbaşkanlığı hevesi yolunda daha kaç CHP'li siyaset girdabında telef olup gidecek" şeklinde konuştu.
ANALİZ: İktidarın her ankette ne düşüşünü gölgelemek için muhalefetin alternatif olacak donanımlardan yoksun olduğu söylemi üzerine inşa edilen bir siyaset bir süredir uygulanıyor. CHP Genel Başkanı Özgür Özel’in İmamoğlu’nun çıkmaması durumunda Mansur Yavaş’ın aday olacağı söylemi metro yatırımlarına izin vererek hikaye yazmasını sağlayıp muhalefetten ayrılmasını ve bağımsız aday olarak ortaya çıkmasını kolaylaştırmaya çalışan Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın beklentilerini boşa düşürdü. Durumu gören Erdoğan ise aba altından sopa göstererek telef olup gidecek vurgusu yaptı. İnce bir siyasi zeminde muhalefetin kapsamlı projelerle sahaya çıkması süreci daha farklı bir boyuta getirecektir. Fakat Özgür Özel, İmamoğlu’nun hapisteki durumunu siyasi bir argüman olarak kullanmaya devam etme stratejisini sürdürüyor. Ara seçim yaptırarak İmamoğlu’nu hapisten çıkarma senaryosu hala geçerli olsa da Özel’in gündemi henüz buraya evirilmedi.
YENİ AF GELİYOR
Meclis’e gelen ve milletvekillerine dağıtılan taslağa göre ölümlü trafik kazalarının önlenmesi amacıyla idari para cezaları artırılacak, Covid-19 salgını sırasında uygulanan infaz indiriminden o dönemde yargılamaları devam ettiği için yararlanamayanların da yararlanması; cezaevindeki çocuklu annelerin infazlarını evlerinde tamamlaması; ağır hasta ve ileri yaştaki tutuklu ve hükümlülerin cezalarını evlerinde tamamlaması; infazını tamamlayanların tahliye olup olmayacağına karar veren Cezaevi İdare ve Gözlem Kurullarının kararlarının belli bir standarda bağlanması; bazı suçlarda infazın kamu hizmeti, eğitim, tedavi gibi yöntemlerle eş zamanlı uygulanması başlıklarında da infaz düzenlemesine gidilecek. Yargı paketi teklifinde ise ikinci kez aynı suçu işleyenlerin 2/3 olan infaz oranının azaltılması; trafikte tehdit, araçtan inerek darp etme, yaralamalı ve ölümlü trafik kazalarında kaçma suçlarının cezalarının artırılması; 2 yıl altında ceza alanların denetimli serbestlik ile cezaevine girmemesi ile açığa çıkan cezasızlık algısının ortadan kaldırılması için 2 yıldan az ceza alanların da cezalarının bir kısmını cezaevinde tamamlaması düzenlemesine yer veriliyor.
ANALİZ: Bir süredir kamuoyunda konuşulan af meselesinin üstü kapalı bir yansıması olarak yakın zamanda gerçekleşecek bir düzenleme ile kısmi bir af sağlanacak. Hapishanelerin yetersizliği ile bakım maliyetlerindeki artış tasarruf tedbirlerine de olumsuz yansıyor.
MERKEZ BANKASI’NDAN MECLİS SUNUMU
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Başkanı Fatih Karahan, Meclis Plan ve Bütçe Komisyonu’nda 6 Mayıs’ta sunum yapacak. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Kanunu'na göre, Başkan'ın banka faaliyetleri ve para politikası uygulamaları hakkında Meclis Plan ve Bütçe Komisyonu'nu yılda iki defa bilgilendirmesi gerekiyor.
GOOGLE MECLİS’TE HESAP VERECEK
Meclis Dijital Mecralar Komisyonu, Google temsilcilerini dinlemek üzere toplanacak. 8 Mayıs’ta gerçekleşmesi beklenen toplantıda Komisyon, basın kuruluşlarının gelirlerini sert bir şekilde düşüren Google’ın son “algoritma değişikliği” ile ilgili bilgi alacak ve eleştirileri iletecek.
LİDELİĞİN AĞIR BEDELİ
Trump’ın gümrük vergisi ısrarı ilk 100 günde piyasalara trilyonlara mal oldu. ABD Başkanı Trump'ın göreve gelmesinden bu yana geçen 100 günde Dow Jones endeksi yüzde 6,8, S&P 500 endeksi yüzde 7,3 ve Nasdaq endeksi yüzde 11 düştü, ABD piyasalarından trilyonlarca dolar silindi.
ANALİZ: Dünyadaki sebebinden ayrışsa da yöntem olarak benzerlik gösteren başka bir olay ise İmamoğlu’nun 19 Mart’tan bu yana anti demokratik ve hukuksal zemini sakat olan bir süreçle yargı yaptırımına maruz kalması ile oldu. Türkiye 50 milyar doları nakit dolar rezervlerinden olmak üzere 150 milyar dolar kaybetti. bu da Türkiye’nin yüzde 20’ye yakın ekonomik küçülmesi anlamına geliyor. Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’e yurtıdışında özellikle bu konunun sorulmasının sebebi bu kadar yıkıcı başka bir olayın yaşanmamış olmasıdır. Ne darbe, ne deprem ne de İstanbul’daki kentsel dönüşüm bu kadar büyü bir maliyet üretmemektedir.
40.Bülten Dış Politika Editörü: Vedat Karaca
ZELENSKY: PUTİN MANİPÜLE ETTİ
Ukrayna Devlet Başkanı Zelensky, Putin'in 8-10 Mayıs tarihlerinde önerdiği üç günlük ateşkesi "manipülasyon girişimi" olarak nitelendirdi. Putin'in II. Dünya Savaşı anma törenlerine denk getirdiği üç günlük ateşkes önerisi, derhal ateşkes isteyen Kiev'in tepkisini çekti. Ukrayna en az 30 günlük ateşkes talep ederken ABD bu haftanın barış için "kritik" olacağını belirtti.
EDİTÖR NOTU: ABD'nin müzakereleri "kritik" olarak değerlendirmesi, Batılı müttefiklerin sürece verdikleri önemi vurguluyor. Önümüzdeki günlerde tarafların tutumları, olası bir barış sürecinin geleceğini belirleyecek.
AVRUPA’YI KARANLIĞA GÖMEN BELİRSİZLİK
İber Yarımadası'nda yaklaşık 60 milyon kişiyi etkileyen büyük çaplı elektrik kesintisinin nedeni belirsizliğini koruyor. İspanya Başbakanı Sanchez, şebekenin beş saniye içinde %60 güç kaybettiğini açıkladı. Kesinti Güney Fransa, Fas ve Grönland'ı da etkiledi.
EDİTÖR NOTU: İber Yarımadası'nda yaşanan bu büyük elektrik kesintisi, Avrupa'nın son yıllarda karşılaştığı en ciddi enerji krizlerinden biri olarak kayıtlara geçti.
KANADA TRUMP’A KARŞI ÇİZGİSİNİ KORUDU
Kanada erken genel seçimlerini Mark Carney liderliğindeki Liberal Parti kazandı. Parti, 343 sandalyeli parlamentoda 168 sandalye elde etti. Seçimlerde Trump'ın Kanada'ya yönelik tarife ve ilhak tehditleri kampanyaya damga vurdu.
EDİTÖR NOTU: Kanada seçimlerinin sonuçları, ABD-Kanada ilişkilerinin geleceği açısından kritik öneme sahip. Trump'ın tehditleri, Kanadalı seçmenlerin tercihlerini belirlemede önemli rol oynadı. Carney'in ekonomi alanındaki uzmanlığı ve uluslararası deneyimi, Trump'la yapılacak müzakerelerde Kanada'ya avantaj sağlayabilir.
PAPA FRANCİS TOPRAĞA VERİLDİ
88 yaşında hayatını kaybeden Papa Francis, son istirahatgahı için geleneksel Aziz Petrus Bazilikası yerine Santa Maria Maggiore Bazilikası'nı seçerek ölümünde de reformcu tutumunu sürdürdü.
EDİTÖR NOTU: Farklı mezar yeri tercihi, Katolik Kilisesi'ndeki değişimi sembolize ederken yeni seçilecek Papa'nın Francis'in başlattığı reformları sürdürüp sürdürmeyeceği merak konusu. 1.3 milyardan fazla mensubu bulunan Katolik Kilisesi'nin yeni liderinin seçimi ve alacağı pozisyon, sadece dini değil küresel politikayı da etkileyecek.
CIA BAŞKAN YARDIMCISININ RUS BAĞLANTISI
CIA Başkan Yardımcısı Julianne Gallina'nın oğlu Michael Gloss'un Ukrayna'da Rus kuvvetleri safında savaşırken öldüğü ortaya çıktı. 21 yaşındaki Gloss, Nisan 2024'te Donetsk'teki çatışmalarda hayatını kaybetti.
EDİTÖR NOTU: Amerikan istihbarat teşkilatının üst düzey bir yetkilisinin oğlunun Rusya saflarında savaşarak hayatını kaybetmesi, olağanüstü bir durum olarak değerlendiriliyor. Bu olay, Ukrayna savaşının karmaşık insan hikâyelerini ve ideolojik motivasyonların gençler üzerindeki etkisini gözler önüne seriyor. ABD-Rusya ilişkilerinin gergin olduğu bir dönemde, bu tür bir aile trajedisinin istihbarat camiasında nasıl karşılanacağı merak konusu.
AB’NİN ERMENİSTAN KOZU
AB Ermenistan Misyonu, sosyal medyada "Ermeni Soykırımı" ifadesini "Ermeni kurbanlar" olarak değiştirerek Ermenistan halkından tepki topladı. Rusya Dışişleri Bakanlığı, değişikliği "sinizm ve iğrençlik" olarak nitelendirdi.
EDİTÖR NOTU: Avrupa Birliği'nin Ermenistan'daki misyonunun attığı bu adım, bölgedeki hassas jeopolitik dengeleri yansıtıyor. Diğer yandan Başbakan Paşinyan'ın Mart ayında, soykırımın uluslararası tanınmasının Erivan'ın dış politika önceliği olmadığını belirtmesi, AB'nin bu tavrıyla bağlantılı görünüyor. Türkiye'nin konuya yaklaşımı ve AB-Türkiye ilişkileri de AB Misyonu'nun tutumunda belirleyici rol oynamış olabilir.
RUS UÇAĞINI ENGELLENDİ
NATO komutasındaki İsveç savaş uçakları, Baltık Denizi'nde Polonya hava sahasına yaklaşan Rus IL-20 keşif uçağını engelledi. İsveç, Mart 2024'te NATO'ya resmen üye olmuştu.
EDİTÖR NOTU: Baltık Denizi'ndeki bu son hava engelleme olayı, NATO'nun doğu kanadında süregelen gerilimlerin bir göstergesi. İsveç'in yakın zamanda NATO üyesi olmasıyla birlikte ittifakın Baltık bölgesindeki varlığı daha da güçlendi. Rus keşif uçaklarının NATO sınırlarına yaklaşması ve bu tür engelleme olayları, 2022'deki Ukrayna işgalinden bu yana sıklaşan bir durum. Bu tür olaylar, Rusya ile NATO arasındaki gerilimlerin havada da sürdüğünü gösteriyor. Önümüzdeki dönemde Baltık Denizi üzerindeki hava trafiğinin ve NATO'nun gözetim faaliyetlerinin artması bekleniyor.
ENERJİ PİYASASI DAHA LİBERALLEŞECEK
Enerji Piyasaları İşletme A.Ş. (EPİAŞ) 10. Olağan Genel Kurulu 28 Nisan 2025 tarihinde şirketin İstanbul Finans Merkezindeki yeni binasında gerçekleştirildi. EPİAŞ tarafından yapılan açıklamaya göre Genel Kurulda yapılan oylamada oybirliği ile şirketin Yönetim Kurulu Başkanlığı’na yeniden seçilen Dr. Zafer Demircan, “Vadeli piyasaların ve işlem çeşitliliğinin artırılması gerekiyor. EPİAŞ’ın gelecekte enerji ve maden borsası kimliğiyle daha da güçlenecek. EPİAŞ’ın İstanbul Finans Merkezine taşınması fiziksel bir yer değişikliği ile birlikte bir vizyon değişimini de temsil ediyor. EPİAŞ finans dünyasının önemli bir aktörü olacak.” ifade etti.
| Meraklandık… |
| Bülten Sonu Analiz |
Türkiye’nin yönetiminde oluşan zafiyetin getireceklerini bir tarafa artık dünyanın da Trump ile getirdiği kısa zamandaki maliyetlere katlanma niyeti giderek azalıyor. Buna karşı koyma cesareti iyiden iyiye görünür hâle geliyor. İtalya ile Türkiye’nin yakın temasının yanı sıra Avrupalı devletlerin daha fazla sesinin çıkması ve Putin’in Trump’ı yıpratacak bir barış süreci yürütmesi Trump’ın itibarını zedelerken karşısındaki seslerin farklı çıkarlarda olsalar da birleşmesine neden oluyor. Türkiye’de ise Zafer Partisi Genel Başkanı Ümit Özdağ’ın dava sürecine başta CHP Genel Başkanı Özgür Özel olmak üzere birçok siyasetçinin destek vermesi dikkat çekici bir örnek olarak gösterilebilir. Safların giderek sıklaştığı bir ulusal ve küresel siyaset izleyeceğiz gibi görünüyor.
| E-Posta Sorunları |
SPAM'a düşen bültenleri kurtarın...
Eğer bültene abone olduktan sonra düzenli e-posta alamıyorsanız SPAM programları işlem yapıyor olabilir.
Bunu engellemek için şu adımları atabilirsiniz:
1) SPAM kutunuzu kontrol edip bülten mailini SPAM’den çıkarabilirsiniz.
2) Bülten mailini e-posta kişiler listenize ekleyebilirsiniz.
3) Kurumsal mail kullanıyorsanız bireysel e-posta adresinizle abone olabilirsiniz.
| Bize Ulaşın |
(Soru-Görüş-Yorum-Öneri) - (Yayımlanacak Yazım Var) - (Stajyer/Gönüllü Ol)
(Reklam-Destek-İşbirliği) - (Bülten Gönderim Tarihini Değiştir)
| Sosyal Medya Hesaplarımız |
Telegram - WhatsApp - X - Instagram - Linkedin