Türkiye ve Dünya'nın Haftalık Haber Özeti ve Analizi - (37.Sayı)
Yıl: 5 Sayı: 37
| Damıtılmış Haber |
36.Sayı Abone Sayısı: 26.320
37.Sayı Abone Sayısı: 26.145
Bülten : 1.335 Kelime (Okunma Süresi: 00:11:05)
Analiz : 600 Kelime (Okunma Süresi: 00:05:00)
| Gazetecilik herkese kazandırır |
SEDE. Bülten nedir?
|S|iyaset
|E|konomi
|D|ış Politika
|E|nerji
konularında medyanın gözünden kaçanlar ile arka plandaki haber, analiz ve yorumların yer aldığı, e-posta kutunuzda bulacağınız toplam 10 dakikada okunan haftalık bir bültendir.
- BÜLTEN AKIŞI -
Bülten Önü
Haftanın Cevabı
Haftanın Sorusu
Haftalık Bülten
-Siyaset
-Ekonomi
-Dış Politika
-Enerji
Meraklandık
Bülten Sonu Analiz
E-Posta Sorunları
Bize Ulaşın
Sosyal Medya Hesapları
| Bülten Önü |
Trump’ın ekonomi tarifeleri dünya ekonomisi bir anda sarstı.
Mansur Yavaş’ın 6 yıldır beklediği metro yatırımlarına hiç beklenmeyen bir anda onay verildi.
Avrupa Birliği’nin güvenlik endişelerini giderme konusunda öne çıkan Türkiye beklenmedik bir hamle ile Avrupa Konvansiyonel Kuvvetler Antlaşması’ndan çekildi.
Türkmenistan, Özbekistan, Kazakistan Türk Devletleri Teşkilatı’na gözlemci üye olan KKTC’yi göz ardı ederek Güney Kıbrıs’a büyükelçi atadı.
Ekonomisi bozulan yer altını zengini ülkeler daha fazla petrol üreteceklerini söyleyerek petrol fiyatlarını 65 dolara kadar düşürdü.
Bir haftada bu kadar çok gelişmenin yaşanması inanılır gibi değil.
SEDE. Bülten olarak hepsini yine sizin için ıskalamadan derinlemesine takip edip analiz ediyoruz. Gözden kaçanları siz SEDE. Bülten okurlarının dikkatine sunuyoruz.
SEDE. Bülten’de sizden gelen tavsiyeler ışığında sizlere yabancılık çektirmeyecek bazı tasarım değişikleri uyguluyoruz. Lütfen bize fikrinizi söyleyin.
İyi okumalar…
| Kısıtlanamayan Habercilik!.. |
| Haftanın Cevabı |
36.sayıda CHP’nin Boykot çıkışını nasıl değerlendirdiğinizi sorduğumuz ankete verdiğiniz cevaplara göre; “Sonunda sonuç üretecek bir politika” diyenler yüzde 74 ile rekor seviyede oy verdi. Ardından “Ses var görüntü yok uygulaması” diyen yüzde 21, “Daha etkili olabilecek şeyler vardı” diyenler ise yüzde 5 oranında oy verdi.
| Haftanın Sorusu |
Damıtılmış Haber - Bir haftayı 10 dakikaya sığdır.
| Haftalık Bülten |
| Iskalanmamış Haberler - Eskimeyen Analizler |
İMAMOĞLU’NUN FATURASI 40 MİLYAR DOLAR
19 Mart sonrasında İmamoğlu’nun gözaltına alınmasıyla birlikte başlayan uluslararası güven sorunu Merkez Bankası’nın müdahalesi nedeniyle 40 milyar dolar rezevr tüketildi.
ANALİZ: Mehmet Şimşek’in “bu rezervleri kötü günler için biriktiriyoruz” çıkışına rağmen vatandaşın ekonomik yoksunluk çektiği bir zamanda bol keseden bu paraların harcanması toplumda huzursuzluk yaratıyor.
BOYKOT’UN FATURASI
Ankara merkezli Toplum Çalışmaları Enstitüsü, Ankara’daki 384 esnaf ve işletme çalışanı ile yüz yüze yaptığı ankete katılanların yüzde 48'inin 2 Nisan günü satışlarında düşüş olduğunu açıkladı. Satışlarında artış yaşadığını ifade eden işletmelerin oranı yüzde 7,8 seviyesinde kaldı. AK Parti'nin toplumsal tabanının güçlü olduğu İstanbul'un Esenyurt, Başakşehir ve Güngören ilçeleri ile Ankara'nın Yenimahalle ve Keçiören ilçelerindeki toplam altı AVM'nin yoğunluğunda gözlenen artış ise ortalama yüzde 3,4 oldu
ANALİZ: Ortaya koyulan rakamlar boykota katılımın çok olduğu fakat bunların eksikliğini giderecek ölçekte karşı alım yapacak bir girişim olduğunu gösteriyor. Bu da boykota en çok öğrenci ve emekliler gibi dar gelir grubundan geniş bir toplum kesiminin katıldığını fakat bu kesimin düşük gelirli olması nedeniyle anlamı bir sonuç üretmediği görülüyor. İktidarın boykot sürecini yıpratmak istemesi sürecin etkisinden çektiği yorumlarını beraberinde getiriyor.
ÜMİT ÖZDAĞ’IN İDDİANAMESİ HAZIRLANDI
Zafer Partisi Genel Başkanı Ümit Özdağ’in 77 gün sonra yazılan iddianamesine göre "zincirleme şekilde basın yoluyla halkı kin ve düşmanlığa tahrik" suçundan 1 yıl 10 ay 15 günden yıldan 7 yıl 10 ay 15 güne kadar hapis cezası istemiyle iddianame düzenlendi.
MANSUR YAVAŞ’A CANSUYU
Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Mansur Yavaş, yaptığı açıklamayla 6 yildır Hazine’den kredi onayı beklediği metro projeleri sonunda onay geldi. M2 Koru – Yaşamkent – Bağlıca uzatma hattı (9,36 km), M4 Şehitler – Forum uzatma hattı (7,69 km) projeleri Ulaştırma Bakanlığı tarafından onaylandı. M5 Kızılay – Dikmen uzatma hattı (15,5km) projesinde tüm resmi revizyonlar tamamlandı son onay aşamasında olduğu paylaşımını yaptı.
ANALİZ: Mansur Yavaş’ın Başkent Kart ile Ankara’daki dar gelirli 220 bin aileye ulaşıyor. Gıda, kırtasiye, ısınma gibi alımları kapsıyor. Sosyal Belediyecilik söylemiyle seçmenini karşısına çıkan Mansur Yavaş’ın orta ve üst gelir grubundaki seçmenlerini pek de memnun edemediği konuşuluyordu. Bu metro ihaleleri tersi etki yapacağı kesin ama neden şimdi iktidar kanadı böyle bir onay verdi. Bu soruyu yukarıda sorduk. Cevabını da sizler verin değerli okurlar.
ERDOĞAN İMRALI HEYETİ GÖRÜŞMESİ
Cumhurbaşkanı Erdoğan DEM Parti İmralı Heyetini ağırlayacak. Perşembe günü 13.30’da Külliye’de ağırlanacak Pervin Buldan ile Sırrı Süreyya Önder’e heyette yer alan Ahmet Türk katılmayacak.
TİCARET SAVAŞI BAŞLADI
ABD'nin bir dizi ülkeye başlattığı yüksek vergi ile ticareti dengeleme yöntemine karşı direnen Çin’e karşı yüzde 50’nin yanında yeni gümrük vergileri de tanındı. Çin’in de artış yaptığı gerekçesi Trump’ın bir günlük uyarısı sonrasında ABD'nin Çin'e uyguladığı vergi oranı yüzde 104 olarak yürürlüğe girdi. Trump, tarifelerden günde 2 milyar dolar kazandıklarını kaydetti.
EDİTÖR NOTU: Trump ithalat ihracat dengesini sağlamak adına küresel sistemi yıkıcı ölçekte esnetiyor. Bu durum doların rezerv para duruşunu sarsacak bir gündem var ediyor.
BORSALAR ÇAKILDI
Avrupa borsaları, ABD Başkanı Donald Trump'ın mütekabiliyet esasına dayalı gümrük vergilerinin yürürlüğe girmesiyle düşerken, ticaret savaşının ekonomiye verdiği zarara yönelik endişeler tahvil piyasasına da yayıldı. Avrupa'nın en büyük şirketlerini takip eden endeksi olan STOXX endeksi %2.5 düşerken, Almanya'nın gösterge DAX endeksi %2.1 düştü. Avrupa Birliği, ABD’nin uygulamaya koyduğu gümrük vergilerine yanıt olarak yüzde 25'lik vergi misillemesini onayladı. Yeni düzenlemeyle birlikte bazı Amerikan ürünlerine 15 Nisan’dan itibaren ek vergiler gelebilir.
EDİTÖR NOTU: Uzmanlar parasal genişlemenin azaldığı ülkelerin profesyonelleşmeden uzaklaştığı için hem az satış sonucuyla yüzleşeceği için ekonomilerinin daralacağını hem de bunun enflasyonu artıracağını öngörüyorlar.
37.Sayı Dış Politika Editörü: Vedat Karaca
YENİDEN TRUMP-ERDOĞAN DOSTLUĞU
Türkiye ile komşuluk ilişkilerinin son dönemde "kötüleştiğini" söyleyen Netanyahu, "Suriye'nin Türkiye dahil hiç kimse tarafından İsrail'e saldırı üssü olarak kullanılmasını istemiyoruz" ifadelerini kul.andığı Beyaz Saray ziyaretinde Trump’tan beklenmedik bir cevap aldı. Erdoğan'a, "Tebrikler, başka kimsenin iki bin yıldır yapamadığını yaptınız. Suriye'yi aldınız. Başka isimlerle ama aynı şey" dediğini kaydeden Trump, Erdoğan ile "çok iyi ilişkileri" olduğunu söyleyerek Suriye'de Türkiye ve İsrail arasında aracılık yapabileceğini belirterek Netanyahu’ya makul olması gerektiğini söyledi.
DİREKTÖR NOTU: Suriye’de oluşan denklemde İsrail ile Türkiye’nin karşı karşıya geleceği korkusu İsrail tarafından iyiden iyiye hissediliyor. AK Parti’deki kaynaklarımız Trump ve Netanyahu’nun Erdoğan’ın saldıracak ciddiyette olduğunu anladıklarını söyledi.
ABD'DE İTHALAT TARİFELERİNİN KALDIRILMASI İÇİN TASARI
Demokrat Senatör Ron Wyden ve Cumhuriyetçi Senatör Rand Paul, Trump'ın ithalat tarifelerinin kaldırılması için karar tasarısı sundu. Tasarının kabulü halinde, tarifelerin dayanağı olan ulusal acil durum sona erecek. Tasarının başkanlık vetosu ve Temsilciler Meclisi'ndeki engellerle karşılaşabileceği belirtiliyor.
EDİTÖR NOTU: ABD'de iki partiden senatörlerin ortak sunduğu bu tasarı, Trump'ın yakın zamanda uygulamaya koyduğu ticari korumacılık politikalarına karşı bir tepki olarak değerlendirilebilir. Özellikle Cumhuriyetçi Senatör Paul'un Demokratlarla birlikte hareket etmesi, ticaret politikaları konusunda parti içinde de farklı görüşlerin olduğunu gösteriyor. Ancak tasarının Senato'dan geçse bile başkanlık vetosuyla karşılaşma ihtimali yüksek. Bu durum, ABD'nin küresel ticaret politikasındaki belirsizliğin süreceğine ve ticaret ortaklarıyla gerilimlerin devam edebileceğine işaret ediyor. Hatta Trump’ın sağ kolu Elon Musk da tarifelerden dolayı şikayetçi olmuş durumda. Trump’ın bu yaklaşımının bir koz oluşturmak için olduğu düşünülüyor.
PANAMA KANALI ÇİN’DEN ARINDIRILACAK
ABD Savunma Bakanı Hegseth, Panama ziyaretinde kanalın "Çin'in etkisinden geri alınacağını" söyledi. Panama, Çin müdahale iddialarını reddetti ancak kanaldaki Çin limanlarını denetleyeceğini ve Kuşak-Yol anlaşmasını yenilemeyeceğini açıkladı.
EDİTÖR NOTU: Panama Kanalı üzerindeki ABD-Çin rekabeti, küresel ticaret yollarının kontrolü ve bölgesel nüfuz mücadelesinin önemli bir boyutunu oluşturuyor. Hegseth'in ziyareti ve açıklamaları, Trump yönetiminin Latin Amerika'daki Çin varlığına karşı daha aktif bir tutum benimsediğini gösteriyor.
AB’NİN GÜVENLİK SORUNU DERİNLEŞİYOR
Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Öncü Keçeli, Türkiye, 1992 yılında dahil olduğu NATO ve Varşova Paktı arasındaki Avrupa Konvansiyonel Kuvvetler Antlaşması’nın uygulamasını durdurma kararı aldığını açıkladı.
Rusya'nın, AKKA'dan 7 Kasım 2023 itibarıyla çekildiğini anımsatan Keçeli, bunun sonucunda, Antlaşma’nın anlamlı bir şekilde uygulanmasına devam edilmesi imkanının kalmadığı belirtilerek ayrılık gerekçesi ortaya koyuldu.
DİREKTÖR NOTU: Cenevre’de yapılan görüşmelerde tekrar başlayan Güney Kıbrıs Rum Yönetimi ile KKTC arasındaki müzakereler yeniden federasyon konusunu gündeme getirdi. 3 Türk devletinin GKRY’ne büyükelçi ataması ve bunun arkasında Fransa’nın olduğu açıklamaları Türkiye’nin AB denklemine girerken bir yandan da yoğun dengelerle uğraştığı anlamına geliyor.
TRANSDİNYESTER SORUNUNA DİYALOG ÇÖZÜMÜ
Moldova Başbakan Yardımcısı Serebrian, Transdinyester sorunu ile ilgili AB heyeti ile görüştü. Görüşmede, bölgede insan haklarının sağlanması, serbest dolaşım engellerin kaldırılması ve Romence eğitim veren okulların güvence altına alınması gibi konular ele alındı. Moldova'nın Transdinyester konusunda AB ile sürdürdüğü diyalog, bölgenin karmaşık jeopolitik dengesini yansıtıyor.
EDİTÖR NOTU: Sovyetler Birliği'nin dağılmasından bu yana çözülemeyen sorun, Moldova'nın Avrupa entegrasyonu sürecinde önemli bir engel teşkil ediyor. Özellikle Ukrayna'daki savaş, Moldova ve Transdinyester arasındaki ilişkileri daha da hassas hale getirdi. Moldova'nın AB üyelik sürecinde ilerlerken Rus yanlısı Transdinyester sorununun nasıl ele alınacağı hem Brüksel hem Kişinev için zorlu bir sürecin başladığına işaret ediyor.
ABD-İRAN GÖRÜŞMELERİNDE ARABULUCU UMMAN
Rus Dışişleri Bakan Yardımcısı Rudenko, ABD ve İran arasında nükleer program konusunda Umman'ın arabuluculuğunda müzakereler yapılabileceğini bildirdi. Rusya'nın bu sürece katkı sunmaya hazır olduğunu vurguladı.
EDİTÖR NOTU: İran nükleer programı uzun yıllardır uluslararası diplomatik gündemin önemli konularından biri olmaya devam ediyor. 2018'de ABD'nin İran nükleer anlaşmasından çekilmesinin ardından yaşanan gerginlikler, bölgede istikrarsızlığa yol açmıştı. Umman'ın arabuluculuk rolü, Körfez'deki gerilimi azaltma çabalarının bir parçası olarak değerlendirilebilir. Rusya'nın da bu sürece destek vermesi, çok kutuplu bir dünya düzeninde diplomatik inisiyatiflerin çeşitlendiğini gösteriyor. Öte yandan doğrudan görüşmeler yerine dolaylı görüşmelerle İran’ın kendisini bağlamak istemediği görülüyor.
FRANSA-CEZAYİR İŞBİRLİĞİ CANLANIYOR
Fransa Dışişleri Bakanı Barrot, Cezayir'de Cumhurbaşkanı Tebboune ile görüşmesinde iki ülkenin ilişkilerinde "yeni bir sayfa açma" kararı aldıklarını açıkladı. İkili ilişkiler, 2024 sonlarında Fransız-Cezayirli yazar Sansal'ın gözaltına alınması ve Batı Sahra sorunu nedeniyle bozulmuştu.
EDİTÖR NOTU: Fransa ve Cezayir arasındaki bu yakınlaşma girişimi, Kuzey Afrika ve Akdeniz bölgesindeki jeopolitik dengeleri etkileyebilecek önemli bir adım olarak değerlendiriliyor. Özellikle Batı Sahra sorunu, enerji güvenliği ve göç konularında iş birliğinin artması bekleniyor. Ancak tarihsel anlaşmazlıklar ve son dönemde yaşanan diplomatik gerginlikler, ilişkilerin tamamen normalleşmesinin önünde engel oluşturmaya devam edebilir.
PETROL ÇAKILDI
Küresel piyasalarda ham petrolün varil fiyatları 61 ABD dolarına kadar gerileyerek Ağustos 2021’den bu yana en düşük seviyesini görmüş oldu. Bu sert düşüşün ana nedeni, ABD Başkanı Donald Trump’ın yeni gümrük tarifeleri uygulaması ve OPEC+ üretici grubunun arz artışı kararı alması olarak değerlendirildi.
ANALİZ: Trump politikaları sonucu üretimi azalacak devletlerin daha az petrol ve petrol ürünü talep edecek olmasını gören petrol üreten ülkeler şimdiden adım attı. Piyasayı yıkıcı bir etkiye yönelten bir tablo oluşuyor.
| Meraklandık… |
| Bülten Sonu Analiz |
Trump, dünyanın yeni rotasını tayin ederken yaşadıklarımız kabul edilebilir şeyler değil. Yakın zamanda zengin-fakir toplum yapımız tüm tarafların ortak isyanı ile sosyal hareketliliğe dönüşebilir. Sosyal patlamanın kısmi örneğini Türkiye’de yaşadık. Fakat düzen sağlayıcı tedbirler eliyle sokakları ve kampüsleri söndüren iktidarın boykot girişimlerini itibarsızlaştırmak için çabalaması doğru bam teline basıldığı fakat sürdürülen sürecin toplumun tamamında karşılık bulmadığını gösteriyor.
| E-Posta Sorunları |
SPAM'a düşen bültenleri kurtarın...
Eğer bültene abone olduktan sonra düzenli e-posta alamıyorsanız SPAM programları işlem yapıyor olabilir.
Bunu engellemek için şu adımları atabilirsiniz:
1) SPAM kutunuzu kontrol edip bülten mailini SPAM’den çıkarabilirsiniz.
2) Bülten mailini e-posta kişiler listenize ekleyebilirsiniz.
3) Kurumsal mail kullanıyorsanız bireysel e-posta adresinizle abone olabilirsiniz.
| Bize Ulaşın |
(Soru-Görüş-Yorum-Öneri) - (Yayımlanacak Yazım Var) - (Stajyer/Gönüllü Ol)
(Reklam-Destek-İşbirliği) - (Bülten Gönderim Tarihini Değiştir)
| Sosyal Medya Hesaplarımız |
Telegram - WhatsApp - X - Instagram - Linkedin